بررسی اثرات انسولین و اسیداسکوربیک بر بیان ژن های خانواده ی bcl-۲ در ناحیه ی هیپوکامپ موش های صحرایی دیابتی شده توسط استرپتوزوسین

چکیده زمینه و هدف: دیابت قندی یک اختلال مزمن متابولیک همراه با افزایش قند خون می باشد که به طور نامطلوبی هر دو سیستم عصبی مرکزی و محیطی را درگیر می کند. از آن جا که ژن های خانواده ی bcl-2 نقش مهمی در تنظیم آپوپتوز دارند، هدف از مطالعه ی حاضر بررسی اثرات انسولین و اسیداسکوربیک بر بیان ژن های خانواده ی bcl-2 نظیر bax (القا کننده ی آپوپتوز)، bcl-2 و bcl-xl (مهارکننده ی آپوپتوز) در هیپوکامپ موش های صحرایی های دیابتی شده توسط استرپتوزوسین می باشد. روش بررسی: پنج گروه شش تایی از موش های صحرایی نژاد ویستار شامل گروه کنترل (c) و چهار گروه دیابتی (d، i، aa و i+aa) در این مطالعه استفاده شد. دیابت به وسیله ی تزریق استرپتوزوسین (60 میلی گرم به ازای هر کیلو گرم، داخل صفاقی) القا شد. شش هفته پس از القای دیابت، گروه i تحت تیمار با انسولین (4 تا 6 واحد به ازای هر کیلو گرم در روز، داخل صفاقی)، گروه aa تحت تیمار با اسید اسکوربیک (200 میلی گرم به ازای کیلوگرم در روز، زیر جلدی) و گروه i+aa تحت تیمار با انسولین به اضافه ی اسیداسکوربیک قرار گرفتند. گروه d (دیابتی کنترل) نرمال سالین دریافت کردند. بعد از دو هفته تیمار، میزان بیان ژن های b‏cl-2 ، bcl-xl و bax در سطح mrna و پروتئین به شکل نیمه کمی بررسی شد. یافته ها: موش های صحرایی گروه دیابتی (d ) افزایش میزان bax و کاهش میزان bcl-2 و bcl-xl را هم در سطح mrna و هم در سطح پروتئین نشان دادند و هم چنین در این گروه نسبت bax/bcl-2 و bax/bcl-xl نیز در مقایسه با گروه cبیشتر بود (به ترتیب 01/0p< و 001/0p< ). تیمار با انسولین و اسید اسکوربیک به تنهایی و به صورت ترکیبی در سطح mrna و پروتئین میزان bcl-2 و bcl-xl را افزایش و میزان bax را کاهش داد. علاوه بر این، نسبت bcl-2/bax و bcl-xl/bax نیز در این گروه ها در مقایسه با گروه دیابتی (d) بیشتر بود (برای گروه های i و i+aa ، 001/0p< و برای گروه aa ، به ترتیب 05/0p< برای bcl-2و 01/0p< برای bcl-xl). نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان می دهد استفاده از انسولین و اسید اسکوربیک به تنهایی و به صورت ترکیبی احتمالا می توانند از طریق افزایش میزان بیان ژن های bcl-2 و bcl-xl و کاهش میزان بیان ژن bax، آپوپتوز را در هیپوکامپ موش های صحرایی دیابتی مهار کنند. مهار آپوپتوز احتمالا می تواند نقص در یادگیری و حافظه ی ناشی از تخریب هیپوکامپ را در دیابت کاهش دهد.